Radyasyonun Ölçülmesi
GİRİŞ
Radyasyonun varlığını, bilinen duyu organları ile algılamamız mümkün değildir. Radyasyonun algılanması ve ölçülmesi radyasyona hassas cihazlar vasıtasıyla yapılır.
Radyasyon, içinden geçtiği ortamın atomları veya molekülleri ile etkileşerek uyarılmalara ve iyonlaşmalara neden olur. Radyasyonun madde ile etkileşmesinden faydalanılarak; radyasyonun çeşidine , radyasyonun enerjisine, kullanılan maddenin yoğunluğuna ve maddeyi oluşturan atomlara bağlı olarak uyarılmaları ve/veya iyonlaşmaları tespit ederek radyasyonun ölçülmesini sağlarlar.
Günümüzde radyoaktif maddeler ve radyasyon, barışçıl amaçlarla diğer bir çok alanlarda olduğu gibi tıp ile endüstriyel alanda da çok geniş bir şekilde kullanılmaktadır. Tahribatsız kalite kontrol, kalınlık ölçme, seviye belirleme gibi birçok endüstriyel alanda radyoaktif maddelerden yayınlanan radyasyonlardan veya elektrikli cihazlarla üretilen X- ışınlarından yararlanılmaktadır. Bu gibi radyasyonlar iyonlaştırıcı radyasyonlar olarak bilinmekte ve maruz kalınması durumunda insan sağlığına zararlı etkileri olmaktadır.
Bir radyoaktif kaynak veya X-ışını cihazından yayınlanan radyasyondan korunabilmek için bu tür cihazlardan yayınlanan radyasyonun düzeyini çok iyi bilmek gerekir. Bunu öğrenmenin tek yolu uygun radyasyon ölçen cihazların seçimi ve bunların doğru olarak ölçüm yapmalarına bağlıdır.
Neden radyasyon ölçümüne gereksinim vardır?
- Radyasyona yüksek oranda maruz kalmayı önlemek için.
- Çevredeki radyasyon değişimlerini gözlemlemek ve bunları kayıt altına almak.
- Çevrede bulunan radyoaktif maddelerin varlığını ve davranışını anlamak.
- Çevredeki radyasyon değişimlerini gözlemlemek ve bunları kayıt altına almak
- İnsanın ne kadar radyasyona maruz kaldığına dair güvenilir bir sonuç ortaya koymak.
- Çevredeki radyasyon değişimlerini gözlemlemek ve bunları kayıt altına almak.
- Nükleer patlamaların atmosferde biriktirdiği radyasyon miktarını öğrenmek için.
- Nükleer tesislerin denetlenmesi için.